ഇന്ത്യയിലെ നദികൾ: ഹിമാലയൻ നദികളും ഉപദ്വീപീയ നദികളും (Chapter: 04)

ചിനാബ്
* പൗരാണിക നാമം അശ്കിനി. ചന്ദ്ര, ഭാഗ എന്നീ നദികൾ
യോജിച്ച് രൂപംകൊള്ളുന്നു.
* ചന്ദ്ര നദി എന്ന് പേരിനർഥമുള്ള നദിയാണ് ചിനാബ്. സംസ്കൃതത്തിൽ ഇസ്മതി
എന്നും അറിയ പ്പെട്ടിരുന്ന നദിയെ പുരാതന ഗ്രീക്കുകാർ വിളിച്ചിരുന്ന പേരാണ് Acesines.
* ചിനാബിന് 960 കി.മീ, നീളമുണ്ട്.
സിന്ധു നദീജല ഉടമ്പടി പ്രകാരം ചിനാബിലെ ജലം പാകിസ്താന് അവകാശപ്പെട്ടതാണ്.
* ജമ്മു കശ്മീരിലെ ദുൽഹസ്തി, സലാൽ,ബാഗ്ലിഹാർ പദ്ധതികൾ ചിനാബിലാണ്.
* ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയരമുള്ള റെയിൽപ്പാലം ജമ്മു കശ്മീരിലെ കത്രയിൽ
നിർമിക്കുന്ന ചിനാബ് പാലമാണ് (1053 അടി).
രാവി
* പരുഷ്ണി, ഐരാവതി എന്നീ പൗരാണിക നാമങ്ങളിൽ
അറിയപ്പെട്ടിരുന്ന നദിയുടെ തുടക്കം ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ ചംബാ ജില്ലയിലാണ്. നീളം 720
കിലോ മീറ്ററാണ്.
* തെയിൻ ഡാം അഥവാ രജിത് സാഗർ അണക്കെട്ട് രാവിയിലാണ്. പഞ്ചാബിലെ ഏറ്റവും വലിയ
ജലവൈദ്യുത പദ്ധതിയാണിത്.
* ലാഹോറിലെ നദി എന്നറിയപ്പെടുന്ന രാവിയുടെ തീരത്താണ് ജഹാംഗീറിന്റെയും
നൂർജഹാന്റെയും ശവകുടീരങ്ങൾ.
* വേദകാലത്ത് ദശരാജയുദ്ധം നടന്നത് പരുഷ്ണി നദിയുടെ
തീരത്തുവച്ചാണ്.
ബിയാസ്
* സംസ്കൃത നാമം വിപാസ. ഗ്രീക്കുകാർ വിളിച്ചിരുന്ന
പേര് Hyphasis. ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ ഹിമാലയനിരകളിൽ
ഉദ്ഭവം.
* ബിയാസ് 470 കി.മീ. ഒഴുകി സത് ലജിൽ ചേരുന്നു.
* ബിയാസിന്റെ രക്ഷാപുരുഷൻ വേദവ്യാസനെന്നാണ് വിശ്വാസം.
* സിന്ധുവിന്റെ അഞ്ചു പോഷകനദികളിൽ ബിയാസ് മാത്രമാണ് പാകിസ്താനിലേക്ക്
കടക്കാത്തത്.
* പോങ് അണക്കെട്ട് ബിയാസിലാണ്.
സത് ലജ്
* പ്രാചീന നാമം ശതദ്രു.
* പഞ്ചാബ് നദികളിൽ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയത്. സിന്ധുവിന്റെ പോഷകനദികളിൽ ഏറ്റവും
പടിഞ്ഞാറേയറ്റത്തേത്.
* സത് ലജിലാണ് ഭക്രാനംഗൽ അണക്കെട്ട്. ഭക്രാഡാമിന്റെ റിസർവോയറാണ് ഗോവിന്ദ്
സാഗർ. സിഖ് ഗുരുവായിരുന്ന ഗോബിന്ദ് സിങിന്റെ ബഹുമാനാർഥമാണ് ഈ പേര്.
* ഹിമാചൽ പ്രദേശിലെ ബിലാസ്പർ മേഖലയിൽ ഭക്ര ഗ്രാമത്തിൽ ഭക്രാ ഡാം സ്ഥിതി ചെയ്യുന്നു.
* തെഹ് രി ഡാം കഴിഞ്ഞാൽ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും ഉയരം കൂടിയ അണക്കെട്ടാണിത് (225.55
മീറ്റർ).
* ആധുനിക ഇന്ത്യയിലെ ക്ഷേത്രമെന്നാണ് ഈ അണക്കെട്ടിന്റെ ഉദ്ഘാടനവേളയിൽ
പ്രധാനമന്ത്രി ജവാഹർലാൽ നെഹ്രു അതിനെ വിശേഷിപ്പിച്ചത് (1963).
* ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും വലിയ ജല വൈദ്യുത പദ്ധതികളിലൊന്നായ നാത്പ ജക്രി പദ്ധതി നിർമിച്ചിരി ക്കുന്നത് സത് ലജിലാണ്.
* ഇന്ദിരാ ഗാന്ധി കനാൽ ആരംഭിക്കുന്നത് പഞ്ചാബിൽവച്ച് സത് ലജിൽ നിന്നാണ്.
പഞ്ചാബ്, ഹരിയാന, രാജസ്ഥാൻ എന്നീ
സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ കടന്നുപോകുന്ന കനാൽ രാജസ്ഥാനിലാണ് ഏറ്റവും കൂടുതൽ ദൂരം
പിന്നിടുന്നത്.
* സുൽത്താൻപൂരിലെ ഹരികെ തടയണയിൽനിന്ന് ആരംഭിക്കുന്ന കനാൽ രാജസ്ഥാനിലെ
ജയ്സാൽമീറിനുസമീപം രാംഗഢിൽ അവസാനിക്കുമ്പോൾ 650 കിലോമീറ്റർ
പിന്നിട്ട് ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും നീളംകൂടിയ കനാലുകളിലൊന്ന് എന്ന വിശേഷണം സ്വന്ത
മാക്കുന്നു.
സിന്ധു നദീജല കരാർ
* സിന്ധുവിലെയും അഞ്ച് പോഷകനദികളിലെയും ജലം പങ്കിടുന്നതു സംബന്ധിച്ച സിന്ധു
നദീജല കരാർ 1960 സെപ്തംബർ 19-ന്
ഇന്ത്യയും പാകിസ്താനും ഒപ്പുവെച്ചു.
* ലോക ബാങ്ക് ഈ കരാറിലെ മൂന്നാം കക്ഷിയായിരുന്നു.
* കരാർ പ്രകാരം സിന്ധുനദീവ്യൂഹത്തിലെ പടിഞ്ഞാറുഭാഗത്തെ നദികളായ സിന്ധു,
ഝലം, ചിനാബ് എന്നിവയിലെ ജലത്തിൽ പാകിസ്താന്
അവകാശം ലഭിച്ചു.
* കിഴക്കൻ ഭാഗത്തെ സത് ലജ്, ബിയാസ്, രവി എന്നീ നദികളിലെയും അവയുടെ പോഷക നദികളിലെയും ജലം പാകിസ്താനിലേക്ക്
കടക്കുംമുമ്പ് ഉപയോഗിക്കാൻ ഇന്ത്യക്കും അവകാശം വ്യവസ്ഥ ചെയ്തു .
* കറാച്ചിയിൽവച്ച് ജവാഹർലാൽ നെഹ്രുവും പാക് പ്രസിഡന്റ് അയുബ്ഖാനും
ഒപ്പുവെച്ച സിന്ധു നദീജല കരാറിന് മധ്യസ്ഥത വഹിച്ചത് ലോകബാങ്ക്.
ഉപദ്വീപീയ നദികൾ
* ഉപദ്വീപീയ പീOഭൂമിയിലെ ഉയർന്ന പ്രദേശങ്ങളിൽ നിന്ന് ഉദ്ഭവിക്കുന്ന നദികൾ ഉപദ്വീപീയ നദികൾ
എന്നാണറിയപ്പെടുന്നത്. ഈ നദികളിലെ നീരൊഴുക്ക് പൂർണമായും മഴയെ ആശ്രയിച്ചായതിനാൽ
വേനൽക്കാലത്ത് വെള്ളം തീരെ കുറവായിരിക്കും.
* ഇന്ത്യയുടെ
ജലസമ്പത്തിന്റെ 30 ശതമാനം മാത്രം പ്രദാനം ചെയ്യുന്ന
ഉപദ്വീപീയ നദികൾ, ഹിമാലയൻ - നദികളെക്കാൾ പഴക്കമുള്ളവയാണ്.
* ഗോദാവരി, കൃഷ്ണ, കാവേരി,
മഹാനദി, നർമദ, തപ്തി
എന്നിവയാണ് ഇവയിൽ പ്രധാനം.
* കിഴക്കോട്ടൊഴുകുന്ന ഉപദ്വീപീയ നദികൾ ബംഗാൾ ഉൾക്കടലിലും
* പടിഞ്ഞാറോട്ടൊഴുകുന്നവ അറേബ്യൻ കടലിലും പതിക്കുന്നു.
* ഗോദാവരി, കൃഷ്ണ, കാവേരി
തുടങ്ങിയവ ആദ്യ ഗണത്തിലും നർമദ, തപ്തി, മാഹി, സബർമതി എന്നിവ രണ്ടാമത്തെതിലും ഉൾപ്പെടുന്നു.
കിഴക്കോട്ടൊഴുകുന്ന നദികൾ
ഗോദാവരി
* ഡക്കാണിലെ നദികളിൽ ഏറ്റവും നീളമുള്ളതും വലിപ്പമുള്ളതുമായ നദിയാണ്
ഗോദാവരി
(1465 കി.മീ.).
* പോഷക നദികൾ: ഇന്ദ്രാവതി, ശബരി, പ്രവര, പൂർണ, പ്രാൺഹിത,
മാന്ജിറ .
* പൂർണമായി ഇന്ത്യയിലൂടെ ഒഴുകുന്ന നദികളിൽ നീളത്തിൽ ഒന്നാം സ്ഥാനമുള്ള
നദിയാണ് ഗോദാവരി.
* മഹാരാഷ്ടയിൽ നാസിക് ജില്ലയിലെ ത്രയംബക് ഗ്രാമത്തിൽ ഉദ്ഭവിക്കുന്നു.
ആന്ധ്രാ സംസ്ഥാനത്തിലൂടെയും ഒഴുകുന്നു.
* ഗംഗയെക്കാൾ പഴക്കമുള്ളതിനാൽ വൃദ്ധഗംഗ എന്ന അപരനാമത്തിൽ അറിയപ്പെടുന്നു.
* ഗോദാവരിയിലാണ് ജയകവാടി, പോച്ചമ്പാട് പദ്ധതികൾ.
* പോഷകനദിയായ മാന്ജിറയിലാണ് നിസാം സാഗർ പദ്ധതി.
* ഉപദ്വീപീയ ഇന്ത്യയിലെ ഏറ്റവും നീളം കൂടിയ നദിയാണ് ഗോദാവരി.
* ഇന്ത്യയിലെ നദികളിൽ നീളത്തിൽ രണ്ടാം സ്ഥാനവും ഗോദാവരിക്കാണ്.
* ഗോദാവരിയുടെ തീരത്തുള്ള ഏറ്റവും വലിയ നഗരമാണ് നാസിക്.
* ആന്ധ്രാപ്രദേശിൽ ഗോദാവരിയുടെ തീരത്തുള്ള ഏറ്റവും വലിയ നഗരം രാജമുന്ദിയാണ്.
* കുംഭമേള നടക്കുന്ന നാല് സ്ഥലങ്ങളിലൊന്നായ നാസിക് ഗോദാവരിയുടെ തീരത്താണ്.
* ഗോദാവരിയുടെ തീരത്തുള്ള പ്രതിഷ്ഠാൻ ആയിരുന്നു ശതവാഹന വംശത്തിന്റെ
തലസ്ഥാനം.
* ഗോദാവരിയുടെ കിഴക്കോട്ട് തിരിയുന്ന കൈവഴി ഗൗതമി ഗോദാവരിയെന്നും
പടിഞ്ഞാറോട്ട് പോകുന്നത് വസിഷ്ഠ ഗോദാവരിയെന്നും അറിയപ്പെടുന്നു.
മഹാനദി
* ഛത്തിസ്ഗഢ്, പശ്ചിമ ബംഗാൾ എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലൂടെ ഒഴുകുന്ന മഹാനദിയുടെ നീളം 858
കിലോമീറ്ററാണ്.
* പ്രധാന പോഷക നദികളിൽ
പെട്ടതാണ് ഇബ്, ടെൽ എന്നിവ.
* ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും നീളം
കൂടിയ അണക്കെട്ടായ ഹിരാക്കുഡ് മഹാനദിയിലാണ്.
* ഹിരാക്കുഡ് റിസർവോയറിലാണ് Cattle
Island ഇതിൽ മനുഷ്യവാസമില്ല, കന്നുകാലികളേയുള്ളു.
* ഇന്ത്യയിലെ ആദ്യത്തെ
സ്വകാര്യവത്കരിക്കപ്പെട്ട നദിയായ ഷിയോനാഥ് മഹാനദിയുടെ പോഷകനദിയാണ് (ആ നടപടി
പിന്നീട് റദ്ദാക്കി).
* ഒറീസയുടെ ദുഃഖം
എന്നറിയപ്പെടുത് മഹാനദിയാണ്.
* ലോകത്തിലെ ഏക ചരിഞ്ഞ
ക്ഷേത്രമാണ് മഹാനദിയുടെ തീരത്തുള്ള The Leaning Temple of Huma. ഇത് ശിവനു സമർപ്പിച്ചിരിക്കുന്നു.
കൃഷ്ണ
* മഹാരാഷ്ട്രയിൽ
മഹാബലേശ്വറിനു സമീപം ആരംഭിക്കുന്നു. നീർവാർച്ചാ പ്രദേശം മഹാരാഷ്ട്ര, കർണാടകം, ആന്ധ്രാപ്രദേശ് എന്നീ സംസ്ഥാനങ്ങളിലായി
വ്യാപിച്ചുകിടക്കുന്നു. 1290 കി.മീ. നീളമുണ്ട്.
* ശ്രീശൈലം, നാഗാർജുന സാഗർ, അലമാട്ടി എന്നീ പദ്ധതികൾ കൃഷണയിലാണ്.
* ശ്രീശൈലം പദ്ധതി നല്ലമലയിലെ മലയിടുക്കിലാണ്.
* കൃഷ്ണയിൽനിന്ന് ചെന്നൈ
നഗരത്തിലേക്ക് കുടിവെള്ളം എത്തിക്കാനുള്ള പദ്ധതിയാണ് തെലുങ്കു ഗംഗ.
* കൃഷ്ണയുടെ തീരത്ത് മഹാരാഷ്ട്രയിലുള്ള
ഏറ്റവും വലിയ നഗരം സാംഗ്ലിയാണ്. സത്താറയാണ് മറ്റൊരു പ്രധാന നഗരം.
* ആന്ധാപ്രദേശിൽ
കൃഷ്ണാതീരത്തുള്ള ഏറ്റവും വലിയ നഗരം വിജയവാഡയാണ്.
* കൃഷ്ണയുടെ ഏറ്റവും
പ്രധാനപ്പെട്ട പോഷകനദി തുംഗഭദ്രയാണ്.
* തുംഗ, ഭദ്ര എന്നീ നദികൾ ചേർന്നാണ് തുംഗഭദ്ര രൂപംകൊള്ളുന്നത്.
* വിജയ നഗര
സാമ്രാജ്യത്തിന്റെ തലസ്ഥാനമായിരുന്ന ഹമ്പി തുംഗഭദ്രയുടെ തീരത്താണ്.
* കോയ്ന, ഭീമ, മലപ്രഭ, ഘടപ്രഭ, മുസി, ധൂത് ഗംഗ എന്നിവയാണ് മറ്റു പ്രധാന പോഷക നദികൾ.
* തെലുങ്കുഗംഗ, അർധഗംഗ എന്നീ പേരുകളിൽ കൃഷ്ണ പരാമർശിക്കപ്പെടുന്നു.
YouTube Video Channel - Click here
PSC Solved Question Papers ---> Click here
PSC TODAY's EXAM RESULTS ---> Click here
PSC EXAM PROGRAMME -> Click here
CURRENT AFFAIRS QUESTIONS -> Click here
PSC Degree Level Questions & Answers - Click here
PSC 10th, +2 Level Questions & Answers - Click here
PSC SHORTLISTS -> Click here
PSC RANK LISTS -> Click here
* SCERT KERALA TEXTBOOKS – FREE DOWNLOAD ---> Click here
* NCERT & CBSE TEXTBOOKS – FREE DOWNLOAD ---> Click here
* SCERT TEXTBOOKS SOLUTIONS FOR ALL CLASSES ---> Click here
* NCERT & CBSE TEXTBOOKS SOLUTIONS FOR ALL CLASSES ---> Click here
0 അഭിപ്രായങ്ങള്